UI/UX دو جنبه حیاتی در طراحی وب‌سایت‌ و اپلیکیشن‌ها هستند. هرچند که هردوی آن‌ها به هم مرتبطند، اما تفاوت‌های کلیدی دارند. در این مقاله به معرفی یو ایکس و یو آی پرداخته و تفاوت های آن ها را با یکدیگر  بررسی می کنیم.

ui ux چیست؟

UI و UX دو واژه مرتبط و مکمل در دنیای طراحی و توسعه محصولات دیجیتال (مانند وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها) هستند. به عبارت دیگر، UI  بخشی از UX است. یک UX خوب بدون یک UI مناسب ناقص است و یک UI زیبا بدون یک UX قوی، بی‌فایده خواهد بود. این دو با همکاری هم یک محصول موفق را خلق می‌کنند.

 ui ux به فارسی یعنی رابط کاری و تجربه کاربری که در ادامه به طور کامل هر یک را توضیح داده ایم.

UI (یو آی) چیست؟

UI  مخفف User Interface به معنای رابط کاربری است. در واقع UI به تمام اجزا و عناصری گفته می‌شود که کاربر هنگام استفاده از یک سایت یا اپلیکیشن (یا هر محصول دیجیتال دیگر) با آن‌ها تعامل دارد و آن‌ها را مشاهده می‌کند. یو آی شامل دکمه‌ها، آیکون‌ها، تصاویر، متن‌ها، فرم‌های ورودی، و هر چیز دیگری است که به محصول ظاهر و حس می‌دهد. هدف اصلی UI این است که محصول از نظر بصری جذاب، زیبا، و کاربری آن برای کاربران آسان و قابل فهم باشد. 

| مثال: اینکه دکمه "افزودن به سبد خرید در یک وب سایت" چه رنگی باشد، چه اندازه‌ای داشته باشد و در کجای صفحه قرار گیرد تا زیبا به نظر برسد، به UI مربوط می‌شود.

UX (یو ایکس) چیست؟

UX مخفف User Experience یا تجربه کاربری در طراحی سایت و اپلیکیشن، به مجموعه‌ای از احساسات، نگرش‌ها و ادراکاتی اشاره دارد که یک کاربر در هنگام تعامل با یک محصول دیجیتال مانند وب‌سایت یا اپلیکیشن تجربه می‌کند. هدف اصلی UX، اطمینان از این است که محصول مورد نظر، برای کاربران مفید، قابل استفاده، مطلوب، قابل جستجو، قابل دسترس و قابل اعتماد باشد. در واقع یو ایکس "سیستم عصبی" و "احساس" وب سایت یا اپلیکیشن ها است.

به عبارت ساده‌تر، UX به این سوال پاسخ می‌دهد که "آیا استفاده از این سایت یا اپلیکیشن برای کاربر آسان، لذت‌بخش و کارآمد است؟"

| مثال: در طراحی سایت فروشگاهی اینکه چه گزینه‌هایی در فیلتر محصولات فروشگاه قرار بگیرند تا کاربر بتواند سریع‌تر به محصول مورد نظرش برسد و این فیلتر در کجای صفحه قرار گیرد تا کاربر به راحتی آن را پیدا کند، به UX مربوط می‌شود. همچنین، احساس رضایت یا نارضایتی کاربر پس از خرید از یک وب‌سایت، بخشی از تجربه کاربری است.

در صفحه نمونه طراحی سایت می توانید انواع مختلفی از طراحی های حرفه ای ux ui که برای سایت فروشگاهی و شرکتی پیاده سازی شده است را مشاهده نمایید.

تفاوت‌های کلیدی UI و UX

در جدول زیر می‌توانید تفاوت‌های اصلی بین UI  ( به معنای رابط کاربری) وUX  ( به معنای تجربه کاربری) را مشاهده کنید:

رابطه UI و UX با مثال

همانطور که گفته شد، UI و UX مکمل یکدیگر هستند. می‌توان گفت UI مانند ظاهر و زیبایی یک ماشین است و UX مانند تجربه رانندگی و راحتی استفاده از آن! یک ماشین می‌تواند بسیار زیبا باشد (طراحی UI عالی) اما اگر رانندگی با آن سخت و ناخوشایند باشد (UX ضعیف) ، کاربر تجربه خوبی نخواهد داشت. برعکس، ماشینی که رانندگی با آن بسیار راحت است (عملکرد UX عالی) اما ظاهر جذابی ندارد (UI ضعیف)، ممکن است در ابتدا کاربران را جذب نکند.

اهمیت طراحی UI و  UX در سایت و اپلیکشن ها

طراحی UI و UX  دو عنصر بسیار مهم و جدایی‌ناپذیر در موفقیت یک سایت یا نرم افزار هستند که به طور مستقیم بر تجربه کاربر و در نتیجه موفقیت کسب‌وکار شما تأثیر می‌گذارند.

برخی از دلایل مهمی که باعث می شود در طراحی اپلیکشن موبایلی و طراحی سایت، یو آی و یوایکس رعایت شود شامل:

•  ✔️ افزایش رضایت مخاطبان: یک UI زیبا و کاربرپسند به همراه یک UX روان و بدون دردسر، باعث می‌شود کاربران از تعامل با سایت شما لذت ببرند. این رضایت منجر به بازگشت دوباره کاربران و ایجاد وفاداری آن ها می‌شود.
•  ✔️ بهبود قابلیت استفاده: وجود UI/UX خوب در نرم افزارها و وبسایت ها باعث می‌شود کاربران بتوانند به راحتی و به سرعت به اهداف خود برسند. در واقع، طراحی خوب  منجر به گمراه نشدن مخاطب ها شده و آن ها می توانند بدون دردسر کارشان را انجام دهند.
• ✔️ افزایش نرخ تبدیل سایت و اپلیکیشن: برای اکثر وبسایت ها، یک UI/UX قوی می‌تواند به طور مستقیم بر نرخ تبدیل (مثلاً خرید محصول، ثبت‌نام در خبرنامه یا تکمیل فرم) تأثیر بگذارد. یک فرآیند کاربری بهینه و جذاب، کاربران را تشویق به انجام اقدامات مورد نظر می‌کند.
• ✔️ کاهش نرخ پرش: اگر کاربران نتوانند به راحتی با سایت یا اپلیکیشن شما ارتباط برقرار کنند یا تجربه خوبی نداشته باشند، به سرعت آن را ترک می‌کنند. UI وUX  مناسب نرخ پرش را کاهش داده و کاربران را بیشتر درگیر سایت نگه می‌دارد.
• ✔️ ایجاد تمایز رقابتی: در بازار رقابتی امروز، یک طراحی UI/UX برجسته می‌تواند محصولات شما را از رقبا متمایز کند. حتی اگر محصولات مشابهی ارائه می‌کنید، تجربه کاربری بهتر می‌تواند مزیت رقابتی مهمی باشد.
• ✔️ افزایش اعتماد و اعتبار: یک طراحی حرفه‌ای و کاربردی، حس اعتماد و اعتبار را به کاربران منتقل می‌کند. وقتی یک سایت یا اپلیکیشن خوب طراحی شده باشد، کاربران آن را معتبرتر و قابل اعتمادتر می‌دانند.
• ✔️ کاهش هزینه‌های توسعه و پشتیبانی در بلندمدت: سرمایه‌گذاری در طراحی یو ای یو ایکس از همان ابتدا می‌تواند از بروز مشکلات بزرگتر در آینده جلوگیری کند. طراحی ضعیف می‌تواند منجر به نیاز به بازطراحی‌های گران‌قیمت یا افزایش درخواست‌های پشتیبانی توسط مشتریان شود.
• ✔️ بهبود سئو سایت: اگرچه به طور مستقیم نیست، اما UI/UX خوب می‌تواند به صورت غیرمستقیم بر سئو تأثیر بگذارد. نرخ پرش کمتر، زمان ماندگاری بیشتر در سایت و تعامل بالاتر کاربران، سیگنال‌های مثبتی برای موتورهای جستجو هستند که می‌توانند رتبه سایت شما را ارتقا دهند.

کاربرد  ui و ux

کاربرد UI و UX را می‌توان در محصولات دیجیتالی زیر مشاهده کرد:

1- وب سایت و برنامه‌های تحت وب

در وب‌سایت‌های فروشگاهی، یک UI جذاب و حرفه‌ای باعث جلب توجه کاربر و ایجاد حس اعتماد می‌شود، در حالی که یک UX بهینه با فرایند خرید ساده و بدون پیچیدگی، کاربر را به مشتری وفادار تبدیل می‌کند. در برنامه‌های تحت وب نیز، ترکیبی از یک UI زیبا و یک UX روان و منطقی، باعث می‌شود مخاطب بتواند به راحتی با ابزارها و قابلیت‌های برنامه کار کرده و به اهداف خود برسد. در واقع، UI و UX دو بخش مکمل هستند که با همکاری یکدیگر، تجربه دیجیتالی موفقی را برای کاربر رقم می‌زنند.

طراحی خوب در این زمینه شامل ناوبری آسان، طراحی واکنش‌گرا (Responsive Design) برای نمایش صحیح در دستگاه‌های مختلف، و فرم‌های ساده و قابل فهم است.

۲- برنامه‌های موبایلی

با توجه به اندازه کوچک صفحه نمایش و نحوه تعامل مخاطبان با دستگاه‌های موبایل، UI/UX  در این حوزه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. طراحی باید بر اساس اصول موبایل فرست (Mobile-First) صورت گیرد تا تجربه کاربری بهینه‌ای را ارائه دهد. این شامل طراحی دکمه‌های بزرگ و قابل لمس و حفظ سادگی و کارایی در عین زیبایی بصری است. هدف، ایجاد اپلیکیشنی است که استفاده از آن سریع، آسان و لذت‌بخش باشد.
چه یک اپلیکیشن بانکی باشد، چه یک بازی موبایل و چه یک برنامه پیام‌رسان، طراحی رابط کاربری زیبا و تجربه کاربری روان، نقش کلیدی در موفقیت آن دارد.

۳- نرم‌افزارهای دسکتاپ

تمامی نرم‌افزارهایی که روی کامپیوتر نصب می‌شوند، از نرم‌افزارهای ویرایش عکس گرفته تا نرم‌افزارهای اداری، برای اینکه کاربرپسند باشند، به طراحی UI/UX مناسب نیاز دارند.

گرچه استفاده از نرم‌افزارهای دسکتاپ کمی کاهش یافته، اما همچنان در بسیاری از صنایع و برای کارهای تخصصی کاربرد دارند. در این زمینه، یوآی و یو ایکس  بر ارگونومی، قابلیت شخصی‌سازی و سهولت دسترسی به ابزارها و قابلیت‌های پیچیده تمرکز دارد. یک طراحی خوب می‌تواند بهره‌وری کاربر را افزایش داده و از خستگی او در طول استفاده طولانی مدت جلوگیری کند.

4- نرم‌افزارهای سازمانی

نرم‌افزارهای سازمانی اغلب توسط تعداد زیادی از کارمندان برای انجام وظایف خاص در یک سازمان استفاده می‌شوند. در اینجا، UI/UX باید بر کارایی، کاهش خطاهای انسانی، و آموزش پذیری آسان تمرکز کند. با وجود پیچیدگی‌های ذاتی این نرم‌افزارها، یک طراحی UI/UX قوی می‌تواند فرآیندهای کاری را بهبود بخشد، زمان آموزش را کاهش دهد و رضایت کارکنان را افزایش دهد.

5- بازی‌های ویدیویی

در بازی‌های ویدیویی، یوآی و یوایکس به طور مستقیم بر میزان لذت و درگیری کاربر (بازیکن) تأثیر می‌گذارد. UI (مانند منوها، HUD - Head-Up Display، و دکمه‌ها) باید بصری و ساده باشد تا بازیکن به راحتی بتواند اطلاعات مهم را دریافت کند. UX بازی ها نیز شامل تجربه کلی بازی، از جمله کنترل‌ها، سیستم پیشرفت، و داستان‌سرایی است. یک  UIوUX  ایده آل درب بازی ها می‌تواند بازیکن را در دنیای بازی غرق کند و تجربه‌ای فراموش‌نشدنی به اون ببخشد.

طراحی سایت اختصاصی با فراتک

فراتک، که به‌عنوان یکی از بهترین شرکت‌های طراحی سایت مشهد شناخته می‌شود، ارائه خدمات تخصصی و حرفه‌ای در زمینه طراحی وب و خدمات سئو در مشهد و سراسر ایران است. این شرکت تلاش می‌کند تا با به‌کارگیری دانش روز طراحی تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI)، وب‌سایت‌هایی کارآمد، زیبا و متناسب با نیازهای واقعی مشتریان ایجاد کند. فراتک بر این باور است که طراحی موفق زمانی محقق می‌شود که تجربه کاربر در کنار زیبایی بصری سایت به‌خوبی در نظر گرفته شود.

ارائه مطالب آموزشی درباره مفاهیمی مانند UX و UI بخشی از رسالت فراتک است تا مشتریان با اصطلاحات، مفاهیم و ویژگی‌های طراحی سایت آشنا شوند. این آگاهی به آن‌ها کمک می‌کند تا درک بهتری از نیازهای خود داشته باشند و بتوانند در انتخاب طراحی مناسب، تصمیم‌گیری آگاهانه‌تری انجام دهند. در نتیجه، سفارش سایت نه‌تنها مطابق با سلیقه بلکه مطابق با اهداف تجاری و کاربری آن‌ها خواهد بود.